Dit zegt de kleur van whisky over zijn smaak en kwaliteit

Aahh, het is weer zaterdag. Tijd voor een avond in je mancave met een sigaar in je ene hand en een goed glas whisky in de andere! Mocht je dus nog geen goede fles in huis hebben, dan is nu het moment om nog even naar de slijterij te rennen. Maar weet jij bij het kopen van je whisky eigenlijk wel precies wat je in huis haalt? Wanneer veel mannen in de winkel namelijk een voor hun onbekend flesje whisky kopen, dan is de kans groot dat de keuze gebaseerd is op een aantal factoren zoals prijs, afkomst, alcoholpercentage, het etiket én de kleur van de drank.

Een donkere whisky is namelijk oud, complex van smaak en van hoge kwaliteit, terwijl een lichtere kleur whisky jonger, zoeter en minder rijp is. Althans, dat is wat veel mensen ten onrechte denken. Gelukkig is Mannen webshop Hop.nl hier om je te vertellen dat je met die gedachte dus gewoon he-le-maal fout zit. Er zit namelijk veel meer achter de kleur van whisky, en daar gaan we je vandaag wat meer over vertellen... 

Lees ook: 5 redenen waarom alcohol helemaal niet zo slecht voor je hoeft te zijn

Waarom kleur belangrijk (of juist niet belangrijk) is

Voordat we een whisky ruiken of drinken, evalueren we het vrijwel altijd visueel. Het is geen geheim dat wij als mensen onze smaak voor een groot deel laten beïnvloeden door hoe iets eruit ziet. Dit is ook precies de reden waarom in proeverijen vaak gebruik wordt gemaakt van gekleurde glazen waardoor de kleur van de whisky niet zichtbaar is, zodat je de whisky puur op de smaak beoordeelt en dit niet laat beïnvloeden door wat je ziet. 

Door het kleuraspect bij zo’n proeverij te verwijderen, worden eventuele vooroordelen teniet gedaan. En dat is slim, want op de een of andere manier hebben de meeste mensen een enorm vertekend beeld als het aankomt op waarom een whisky nou eigenlijk een bepaalde kleur heeft, en wát die kleur precies over de whisky vertelt. 

Lees ook: Doen wijn, bier en sterke drank hetzelfde met je lichaam?

Hoe komt whisky aan zijn kleur?

Om te begrijpen wat de kleur van je whisky betekent, is het goed om te weten waar de kleur eigenlijk vandaan komt. Na het destilleren is whisky bijvoorbeeld volledig kleurloos, dus hoe zit dat precies? Nou, na het destilleren wordt whisky gerijpt in eiken vaten. De grootte, de vorm én het materiaal van het vat bepalen vervolgens op welke manier de drank wordt gerijpt. Maar denk ook aan de staat van het vat, of er nog resten van vorige dranken in zitten, hoe vaak het is hergebruikt en hoe lang de whisky uiteindelijk in het vat zit. En zelfs dan is het rijpen geen exacte wetenschap. Het is bijvoorbeeld niet alleen de duur van rijping, maar ook de locatie en klimaat-omstandigheden tijdens deze rijping die bepalen hoe het vat 'ademt'. 

Het rijpingsproces van whisky bepaalt uiteindelijk de kleur van de drank. Amerikaans en Europees eikenhout wordt bijvoorbeeld vaak gebruikt, en Japans eiken is alweer wat zeldzamer. Amerikaanse eik maakt de whisky van binnen amber, Europese eik maakt het een licht goud, en Japanse eik doet er veel langer over om de kleur te beïnvloeden. Ook de verkoling van het val - waarbij de binnenkant van het vat wordt verbrandt - bepaald voor een groot deel de uiteindelijke kleur. Met deze verschillen kunnen twee whisky’s die dus exact even lang hebben gerijpt, een compleet verschillend uiterlijk hebben - alleen al afhankelijk van het type hout en de manier van verkoling. 

Lees ook: Wetenschap wijst uit: (veel) alcohol drinken maakt je aantrekkelijk!

Bourbon, Sherry of Port vaten

Naast de hierboven genoemde typen hout en de manier van verkoling, is een ander deel van de kleuring van whisky afkomstig van de drank die vóór de whisky in het vat heeft gezeten. Soms zie je op een fles whisky bijvoorbeeld de term ‘sherry cask’ staan. Dit betekent simpelweg dat voor de whisky in het vat werd gestopt, er sherry in heeft gezeten. Over het algemeen wordt in de wereld van whisky het meest gebruik gemaakt van bourbon- en sherryvaten. En ook de keuze tussen die twee is weer verantwoordelijk voor kleurverschil. Sherryvaten laten whisky bijvoorbeeld donkerder lijken, terwijl bourbonvaten lichtere tinten veroorzaken. Wordt gekozen voor een portvat, dan krijg je weer een wat roze tint. 

En dan kunnen we het ook nog eens hebben over het klimaat waarin de whisky wordt gerijpt. Wanneer je bijvoorbeeld een koud en stabiel klimaat hebt zoals in Schotland, dan zal de whisky vrij langzaam rijpen en krijgt de whisky in de loop van zo’n 10 jaar een mooie kleur. Stop je dezelfde whisky in een vat in Taiwan, waar het klimaat veel heftiger, vochtiger en warmer is, dan zal je al na zo’n 4 jaar dezelfde kleur opmerken. Zo kom je in Oosterse landen dus bijvoorbeeld vaak donkere whisky’s tegen die over het algemeen nog vrij ‘jong’ zijn. 

Lees ook: Het grote verschil tussen whisky en whiskey

Zijn donkere whisky’s beter?

Maar klopt het dan helemaal niet dat donkere whisky’s ouder zijn? Nou, dus niet altijd. Het is inderdaad in veel gevallen zo dat hoe donkerder de whisky is, hoe ouder hij ook is. Een diepere kleur suggereert ook een intensere smaakervaring, maar dit is dus helemaal niet altijd het geval. Nu valt dit vooroordeel bij Europese en Amerikaanse whiskyliefhebbers nog wel mee, maar verzamelaars in Azië gunnen een whisky vaak geen tweede blik wanneer het niet bijna de kleur van een rode wijn heeft. Goede whisky is donker, slechte whisky is licht. Maar er zijn dus simpelweg véél meer factoren die de kleur en smaak van een whisky beïnvloeden. 

Kortom: de kleur van whisky wordt door véél meer factoren beïnvloed dan alleen het aantal jaren rijpingsproces en de kwaliteit van de vaten. Er is dus eigenlijk maar één oplossing: ze allemaal gewoon uitproberen en kijken welke je het beste bevalt.