Over de juiste volgorde van reinigen tot het zetten van de kogelpunt zijn de meningen verdeeld. In dit blogartikel leggen wij je graag uit wat wij vinden dat de juiste volgorde is.
Het meten nemen wij in dit artikel niet mee. Er zijn uiteraard nog overige stappen welke er tussen geplaatst kunnen worden, enkele daarvan bespreken we onderaan in het artikel.
1. Het verwijderen van de primer (slaghoedje)
De eerste stap na het afvuren van de patroon is volgens ons het verwijderen van de primer met een universele deprimer of een hand-deprimer. Wanneer het slaghoedje als eerst verwijderd wordt dan kan de ‘’primer pocket'' gereinigd worden met een primer pocket brush. Dit kan handmatig of met een gemotoriseerd apparaat. De laatste restjes kunnen vervolgens gereinigd en gepolijst worden in polijsttrommel.
2. Reinigen en polijsten van de hulzen
Na het verwijderen van de primer en het reinigen van de primer pocket gaan de hulzen in een polijsttrommel. Wij zijn voorstander van een polijsttrommel welke gevuld wordt met water, roestvrij stalen media en een polijstvloeistof. Er komen met deze methode geen giftige stoffen in de ruimte en het resultaat is dat je hulzen weer als nieuw zijn. Nadat de hulzen enkele uren hebben getrommeld, dien je de stalen media te scheiden van de hulzen, dit kan met een hulzencentrifuge.
3. De hulzen controleren op beschadigingen
Vooral wanneer de hulzen al een aantal keer herladen zijn is het uiterst belangrijk om de hulzen te controleren op beschadigingen. Let hierop vooral op (haar)scheurtjes.
4. Drogen van de hulzen
Het drogen van de hulzen is uiteraard belangrijk, je wilt immers geen kruit in een natte huls gieten. Het drogen kan in een rekje, of wat wij zelf doen is gebruik maken van een hulzendroger. De hulzen zijn droog binnen een uur, aangezien er hete lucht door het apparaat geblazen wordt. In onze hulzendrogers passen als voorbeeld 1000 .223 Remington hulzen en ruim 500 .308 hulzen.
5. Uitgloeien/annealen van de hulzen (optioneel)
Over annealen zijn de meningen weer verdeeld, echter wij raden het aan en deze stap mag in onze ogen niet vergeten worden. Bij het vuren van de patronen komen hoge temperaturen vrij. De hoge temperaturen zorgen ervoor dat het materiaal van de huls, wat messing is, uitgehard wordt. Wanneer materiaal harder is dan breekt het sneller en aangezien een huls bij elke ronde opnieuw gevormd wordt, heeft dit nadelige effecten. Denk bijvoorbeeld aan een paperclip welke diverse keren gebogen wordt, uiteindelijk zal de paperclip breken. Dit is wat er ook gebeurd met je hulzen.
Naast dat de hulzen langer mee zullen gaan, heeft het nog een voordeel. Wat vooral voor schutters interessant is die er alles uit willen halen om precisie te bereiken. Wanneer hulzen niet uitgegloeid zijn dan veert het materiaal na het terug zetten van de nek en shouder minimaal terug. Dit betekend dat bijvoorbeeld de shoulder bumb niet nauwkeurig gedaan kan worden. Ook heeft het invloed bij het gebruik van een expander mandrel; de diameter van de neck kan minimaal terug trekken waardoor de neck tension niet nauwkeurig meer is.
6. De hulzen voorzien van een case lube
Als voorzorg op het goed terug vormen van de hulzen (stap 6 en 7) worden de hulzen voorzien van een case lube. Case lube is een glijmiddel dat ervoor zorgt dat de hulzen soepel terug gezet kunnen worden naar het juiste formaat dat geschikt is voor de geweerkamer. Wat wij handig vinden is een grote batch hulzen, bijvoorbeeld 200 stuks in een zak te doen en case lube spray in de zak te spuiten. Beweeg de hulzen zorgvuldig door de zak, zodat de case lube overal kan komen, zowel aan de buitenzijde van de huls als de binnenkant van de nek. Het is met deze methode wel belangrijk dat de hulzen na het terug sizen wel weer gereinigd worden.
Een andere methode is het gebruik van een lube pad. Je doet wat case lube op de pad en rolt de hulzen eroverheen, bijvoorbeeld een rij van 5 tot 10 hulzen, afhankelijk van het kaliber en het formaat van de lube pad. Met deze methode dient wel de binnenkant van de nek apart voorzien te worden van lube Dit kan door de nek te dompelen in een dry lube media, bijvoorbeeld de Redding dry lube. Een andere optie is om case lube aan te brengen met een wattenstaafje, het verwijderen van case lube aan de binnenzijde van de nek is echter niet altijd handig. Er zal een minimaal laagje lube overblijven, wat ervoor kan zorgen dat er kruit korrels blijven hangen in de nek.
7. Full length sizing
Na het reinigen en annealen van de hulzen is het tijd om de hulzen weer op de juiste maat te brengen middels een full length sizing die. De naam zegt het al; de huls wordt volledig terug gezet, zowel de nek als de shouder en body. Je kunt tevens een full length sizing die gebruiken met een inwendige expander mandrel, echter wij doen dit apart in de volgende stap.
8. Expanding mandrel - neck tension
Wij kiezen ervoor om een aparte expander mandrel te gebruiken voor het bepalen van de juiste neck tension. Doorgaans is de juiste neck tension tussen 0.001'' en 0.002'' (duizendste).
Met een expander mandrel duw je een matrijs door de nek van de huls. De matrijs heeft een minimaal kleinere diameter dan de uiteindelijke kogelpunt welke in de nek gezet wordt gezet. Wanneer je een bijvoorbeeld een .30 kaliber kogelpunt neemt met een diameter van 0.308'' en je wilt 0.001'' neck tension, dan zal de expander mandrel een diameter van 0.307'' hebben. De expander mandrel zorgt tevens voor een precieze rondheid van de nek wat resulteert in een precisie concentriciteit.
9. De tweede keer reinigen voor het verwijderen van de case lube
Wanneer de hulzen volledig voorzien zijn van case lube dienen de hulzen nogmaals gereinigd te worden. Polijsten is niet noodzakelijk, het betreft hier enkel het ontvetten van de case lube. Dit kan in een polijsttrommel maar ook in een ultra sonische reiniger.
10. De tweede keer drogen
Dit hoeven wij je gelukkig niet meer uit te leggen, jij weet al precies hoe dit moet!
11. Hulzen trimmen en voorzien van een schuin kantje
Door het steeds terug zetten van de hulzen worden de hulzen langer, totdat ze niet meer goed in de kamer passen. Na een aantal schoten is het waarschijnlijk noodzakelijk om een stukje van de mond van de huls af te trimmen. In deze stap maken wij ook een klein schuin randje aan de binnen en buitenkant van de huls mond. beide processen kunnen zowel handmatig als machinaal.
12. Het zetten van de primer is de een-na-een-na-laatste stap
Nu wordt het tijd voor het zetten van de primers. Het zetten van primer kan met een hand primer, bench top primer zetter of een primer zetter in je herlaadpers, bijvoorbeeld de PCPS van Derraco.
13. De hulzen vullen met kruit - We zijn er bijna!
Als een-na-laatste stap gaan we de hulzen vullen met kruit. Neem je notities bij de hand of het boekje dat je bij jouw pot kruit gekregen hebt en weeg zorgvuldig de juiste ladingen. Middels een trechter vul je de hulzen met de juiste lading. Het wegen van het kruid kun je gebruik maken van een digitale precisie weegschaal of gebruik maken van een automatische trickler. Met gebruik van een precisie weegschaal is het handig om bij de laatste aantal grains gebruik te maken van een handmatige trickler.
14. Het zetten van de kogelpunt met een seater Die
De leukste stap in het hele proces van munitie herladen is voor ons wel het zetten van de kogelpunt. Het zetten van de kogelpunt kan op twee manieren.
- Het gebruik van een seater Die in de herlaadpers.
- Het gebruik van een ‘’inline'' seating Die, de meest precieze manier voor het zetten van de kogelpunt. Voor deze die is een andere pers noodzakelijk, een arbor press. Een bekend model is de K&M arbor press. De meest gebruikte seating Dies zijn de Dies van L.E. Wilson & Sinclair.
Overige stappen voor het finetunen van precisie munitie.
Flash hole reamer
- Met een flash hole reamer of uniformer wordt het gaatje tussen de primer pocket en de kruitkamer van de huls een beetje geruimd zodat het gaatje voor iedere patroon identiek wordt. Dit kun je eenmalig doen met nieuwe hulzen. Tussendoor kun je het uiteraard nog reinigen met een flash hole cleaner wanner er zich carbon ophoopt.
Rollsizer
- Een rollsizer wordt gebruikt voor het terug sizen van het onderste gedeelte van de huls, het gedeelte waar een full length sizing Die net niet bij komt. Een rollsizer zorgt er dus voor dat de huls over de totale lengte recht wordt. Een rollsizer wordt veel voor pistool en revolver munitie gebruik en sinds een tijdje ook voor geweer munitie.
Meplat trimming
- Meplat trimming is het trimmen van de kogelpunt. Er is een minimale tolerantie aanwezig in de kogelpunten, met een meplat trimmer kan deze tolerantie verminderd worden. Zelf zijn wij er nog niet zeker van of dit positieve effecten heeft, echter alle beetjes helpen met deze hobby. ‘’baat het niet dan schaadt het niet''
Meten
- Het continu meten is van groot belang, voor zowel de veilighed als precisie. Denk hierbij aan het terugzetten van de schouder en de nek, neck tension, zetdiepte, concentriciteit en de totale lengte van de huls en patroon. En ga zo nog maar even door. Er is een apart artikel over te schrijven, en dat gaan wij ook doen!